Pokrycie dachowe jest bardzo ważnym elementem w konstrukcji każdego budynku, zwłaszcza domu jednorodzinnego. Ma to szczególnie duże znaczenie w naszych warunkach klimatycznych, gdzie w zależności od pory roku budynek narażony jest na różne skrajne czynniki atmosferyczne, takie jak opady deszczu, śniegu, wiatr, duże mrozy oraz bardzo wysokie temperatury i promieniowanie słoneczne.

W związku z tym powinniśmy dobrze się zastanowić jakie pokrycie dachowe, dachówkę wybrać do naszego domu. Poszczególne rodzaje pokryć dachowych charakteryzują się różnymi właściwościami, cenami. Każde z nich ma swoje zalety oraz wady. Zastanówmy się zatem, jaka dachówka, ceramiczna, cementowa, czy może blacho-dachówka będzie najlepsza dla naszego domu?

Dachówka ceramiczna

Jednym z najczęściej spotykanych pokryć dachowych, a jednocześnie jednym z najstarszych, których historia sięga czasów starożytnych jest dachówka ceramiczna. Tego rodzaju dachówki należą do rozwiązań bardzo estetycznych i eleganckich. Warto zwrócić uwagę na to, że dachówka ceramiczna jest niepalna, odporna na skrajne czynniki atmosferyczne oraz częste zmiany temperatury. Tego typu dachówkę charakteryzuje nasiąkliwość wynosząca 2% - 10%, mrozoodporność, a także odporność na promieniowanie słoneczne oraz na uszkodzenia mechaniczne. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że dachówka ceramiczna należy do jednych z najcięższych pokryć dachowych, które stosowane są w tradycyjnym budownictwie. W zależności od rodzaju dachówki i technologii jej wykonania, ciężar takiej dachówki zawierać się może w przedziale 35 - 75 kg/m2. Taka duża masa dachówki ceramicznej korzystnie wpływa na tłumienie odgłosów deszczu oraz hałasu zewnętrznego. Powinniśmy również pamiętać o tym, że dachówki ceramiczne są dosyć drogie.

Wymiary dachówek ceramicznych są niewielkie, ich szerokość może wynosić 15 - 25 cm, natomiast długość 25 - 40 cm. Takie niewielkie wymiary powodują, że przy niedużej ilości odpadów dachówką taką pokryć można dachy charakteryzujące się dużymi powierzchniami i skomplikowanymi kształtami. Dachówka ceramiczna doskonale sprawdzi się również w przypadku elementów krzywoliniowych, takich jak na przykład lukarny mające półkoliste kształty, które popularnie nazywane są wolimi oczkami. Urodę takiego pokrycia dachowego świetnie wyeksponują dachy dwuspadowe, dachy czterospadowe , czy też dachy wielospadowe. Można nawet pokusić się o stwierdzenie, że im bardziej skomplikowane jest pokrycie dachu, im taki dach posiada większe kąty, tym ciekawiej i lepiej zaprezentować się może dachówka ceramiczna.

Ze względu na kształt poszczególnych elementów dachówki ceramiczne dzielimy na zakładkowe, esówki, karpiówki oraz mnich-mniszka. Dachówki zakładkowe są stosunkowo duże, mają płaski kształt, na ich krawędziach górnej i bocznej znajdują się zamki, które ułatwiają montaż, układa się je poprzez zahaczanie spodnich zaczepów o łaty dachowe. Ciekawym typem tej dachówki jest marsylka, której historia sięga stu lat i dzięki temu może być z powodzeniem stosowana w starych budynkach, przy renowacji. Esówka, nazywana również holenderką to dachówka, która przekrojem poprzecznym przypomina literę S, umożliwia to skuteczne odprowadzanie wody i nadaje dachowi pofalowany kształt, jej spodnie zaczepy zahaczane są o łaty dachu. Karpiówka to dachówka płaska, nieposiadająca zamków, mocowana jest wkrętami lub klamrami, sprawdza się szczególnie w przypadku skomplikowanych dachów z koszami, lukarnami oraz w dachach stożkowych. Mnich-mniszka to dachówka, która układana jest parami, dolna część nosi nazwę mniszka, górna to mnich, mocuje się je do więźby dachowej za pomocą klamer lub drutu.

Ze względu na technologię produkcji dachówki ceramiczne podzielić można na naturalne, angobowane oraz glazurowane. Dachówki naturalne wyrabiane są z surowej gliny, są one matowe, umiarkowanie nasiąkliwe, mają powierzchnię porowatą, przybierają naturalne odcienie czerwieni i stosuje się je w renowacji budynków zabytkowych. Dachówki angobowane posiadają w swoim składzie chemicznym dodatki naturalnych barwników, dzięki temu przybierać one mogą różne ciekawe kolory, od typowych odcieni czerwieni, poprzez brązy, kolory miedziowe, żółte, a nawet zielone, niebieskie i czarne. Dachówki glazurowane powlekane są szkliwem bezbarwnym lub kolorowym, dzięki czemu mogą przybrać różne kolory, a ich powierzchnia jest gładka i najmniej nasiąkliwa spośród wszystkich dachówek ceramicznych.

Dachówki ceramiczne poza szeregiem funkcjonalnych i estetycznych zalet posiadają także wady. Należy do nich przede wszystkim wysoka cena. Dachówki ceramiczne charakteryzują się także dużą nasiąkliwością oraz dużą wagą, na którą wpływ ma także nasiąkliwość. W związku z tym, że tego typu pokrycia dachowe są stosunkowo ciężkie, powinniśmy zwracać szczególną uwagę na więźbę dachową, czyli konstrukcję „szkieletu” dachu, tak aby była ona jak najsolidniejsza.

Dachówka cementowa

Dachówka cementowa, która nazywana jest również dachówką betonową, swoim wyglądem przypomina nieco dachówkę ceramiczną. Różni się jednak od niej procesem produkcji oraz materiałami, z których jest wykonywana. Dachówkę cementową produkuje się z mieszaniny cementu, piasku oraz wody. Pod względem montażu i kształtu może ona do złudzenia przypominać dachówkę ceramiczną. Jest jednak znacznie tańsza od swoich ceramicznych odpowiedników. Charakteryzuje się także znacznie mniejszą masą niż dachówka ceramiczna, a co za tym idzie więźba dachowa może być lżejsza i tańsza.

Dachówka cementowa charakteryzuje się dużą odpornością na warunki atmosferyczne, zwłaszcza nasiąkliwość. Cechuje ją także duża izolacyjność termiczna oraz akustyczna. Stanowi ona również szczelne zabezpieczenie poddasza i całego budynku. Dachówka cementowa może przybrać dowolny kolor, malowana jest w przez producentów farbą akrylową. Jednak wymaga ona regularnej konserwacji, gdyż jej powierzchnia zewnętrzna narażona na niekorzystne czynniki atmosferyczne często się łuszczy i farba odpada pozostawiając mało estetyczne ubytki. W związku z tym konieczne jest malowanie powierzchni takiego dachu co kilka lat. Powłoka wytrzymać może co najwyżej kilkanaście lat, wcześniej pojawiają się wspomniane ubytki powłoki malowanej.

Dachówka betonowa dostępna jest na rynku pokryć dachowych od stosunkowo niedawna, bo od około dwóch dekad. Przez to nie jest tak bardzo rozpowszechniona jak dachówka ceramiczna, czy blacho-dachówka. Choć jej wygląd, kształt oraz sposób montażu przypominają dachówkę ceramiczną ma ona nieco inne właściwości fizyczne i parametry użytkowe. Może osiągać lepsze parametry izolacyjne przy mniejszej wadze, natomiast jej estetyka z biegiem lat może tracić swoje walory i wymaga dodatkowej konserwacji. Dachówka cementowa jest tańszym rozwiązaniem od dachówki ceramicznej i droższym od blacho-dachówki.

Blacho-dachówka

Blacho-dachówka jest takim typem pokrycia dachowego, który cieszy się niesłabnącą popularnością. Jako największą zaletę tego rozwiązania wymienić należy niską cenę pokrycia oraz niewysokie koszty montażu. Warto również zwrócić uwagę na stosunkowo niewielką masę blacho-dachówki, a co za tym idzie więźba dachowa nie musi być dodatkowo wzmacniana. To również przekłada się na niższy koszt całej inwestycji. Blacho-dachówka jest produktem uniwersalnym, który zastosować można na każdym dachu, którego kąt nachylenia przekracza 9°.

Blacho-dachówka dobrej jakości jest odporna na rdzę oraz różnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne. Na rynku dostępnych jest wiele wariantów kolorystycznych, które można dopasować do indywidualnych wymagań. Tego typu pokrycia dachowe nie wymagają dodatkowej konserwacji, jednak farba narażona na duże promieniowanie słoneczne może płowieć. Wśród wad tego rozwiązania wymienić należy przede wszystkim względy estetyczne. Choć blacho-dachówka jest w stanie w niewielkim stopniu przypominać wizualnie dachówki ceramiczne, nie jest jednak tak efektowna, elegancka i estetyczna.

Tego typu pokrycie dachowe cechuje się także słabą izolacyjnością zarówno akustyczną, jak i termiczną. Słaba izolacyjność akustyczna daje o sobie znać szczególnie w czasie intensywnych opadów deszczu, kiedy wytwarza się duży hałas kropel uderzających w metalowe pokrycie dachowe. Jest to duży problem w sytuacji, gdy poddasze jest intensywnie użytkowane. Natomiast w sytuacji, gdy poddasze jest wykorzystywane jako nieużytkowy strych, nie ma to większego znaczenia. Słabe właściwości termoizolacyjne są znacznie większym problemem w przypadku pokryć blacho-dachówką. Takie pokrycie nie utrzymuje temperatury wewnątrz pomieszczenia w sezonie chłodnym oraz nie zapewnia odpowiedniej wentylacji w sezonie letnim. Konieczna jest zatem dodatkowa izolacja takich pokryć dachowych. Blacho-dachówki nie należy ich stosować w przypadku budownictwa energooszczędnego i pasywnego.

Ze względu na kształt oraz formę blacho-dachówki podzielić możemy na faliste, płaskie, trapezowe, karpiówki oraz blacho-dachówkę na rąbek. Blacho-dachówka falista, nazywana również blachą falistą, charakteryzuje się budową, która przypominać ma dachówkę ceramiczną. Blacho-dachówka płaska ma mniej skomplikowaną budowę, ale stosowana może być w znacznie większym zakresie budynków. Blacho-dachówka trapezowa charakteryzuje się specyficznym rodzajem blachy w kształcie trapezu i stosowana jest przede wszystkim w budownictwie przemysłowym. Blacho-dachówka karpiówka przypomina swoim kształtem dachówkę ceramiczną typu karpiówka. Blacho-dachówka na rąbek cieszy się dużą popularnością w nowoczesnym budownictwie mieszkaniowym oraz przy odnawianiu budynków zabytkowych. Ze względu na wymiary blacho-dachówka dzieli się na taką, którą przycina się na wymiar oraz na blacho-dachówkę modułową, zwaną panelową, którą sprzedaje się w określonych modułach, wymiarach.

Jak wybrać odpowiednie dla siebie pokrycie dachowe?

Na wybór odpowiedniego dla siebie pokrycia dachowe wpływ ma wiele czynników, które przedstawiono powyżej. Przy wyborze powinniśmy wziąć pod uwagę między innymi izolacyjność termiczną i akustyczną, odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne oraz ewentualne uszkodzenia mechaniczne. Duże znaczenie mają także masa poszczególnych pokryć dachowych, ich estetyka oraz cena. Najtańszym i najlżejszym rozwiązaniem jest blacho-dachówka, jednak jej walory izolacyjne i estetyczne są znacznie mniejsze niż dachówek ceramicznych i cementowych. Najlepsze parametry użytkowe oraz estetyczne charakteryzują dachówki ceramiczne, jednak są one najdroższym z przedstawionych rozwiązań. Podobne właściwości do dachówki ceramicznej ma dachówka cementowa, jest od niej tańsza i lżejsza, jednak jej estetyka narażona jest na upływ czasu.