Niektórzy zastanawiają się, czy w prawie budowlanym istnieją jakieś reguły, które umożliwiają wybudowanie domu bez pozwolenia na jego budowę. Czy dom powinien mieć ściśle określone parametry? Jakiego rodzaju mogą to być obiekty, by postawić je bez przeszkód i pozwolenia na budowę? Dowiedz się więcej.

Czy można wybudować dom bez pozwolenia na budowę?

Oczywiście. Nie jest to żadna nowość na rynku nieruchomości. Jeżeli spełnisz kilka warunków, nie będziesz musiał odwiedzać żadnych urzędów czy zbierać wielu dokumentów, by dostać pozwolenie na budowę wymarzonego projektu domu jednorodzinnego. Jest wiele osób które zastanawiają, się w jaki sposób wybudować dom bez pozwolenia. Niektórzy nie mają szans na budowę zwłaszcza, że brak im gotówki albo ziemi. Czy mogą oni legalnie postawić konstrukcję budowlaną, bez ryzyka narażenia się organom nadzoru budowlanego? Jak najbardziej.

Zmiany w nowelizacji prawa budowlanego

Procedury związane z rozpoczęciem budowy, wedle zaktualizowanej nowelizacji prawa budowlanego znacznie się skrócą. Istnieje więc możliwość postawienia małego domu, który nie będzie wymagał pozwolenia na budowę. Trzeba będzie wyłącznie takową budowę zgłosić. A to znacznie uprości cały proces powstawania budynku, skracając jednocześnie czas oczekiwania na decyzję nadzoru budowlanego – który jest o wiele dłuższy w przypadku starania się o pozwolenie na budowę.

Warto wiedzieć, że nowelizacja prawa budowlanego w 2021 roku zawiera zmodernizowany wykaz obiektów, które nie wymagają uzyskania pozwolenia na budowę. Nie trzeba będzie m.in. starać się o pozwolenia na budowę dla:
  • wolnostojących budynków jednorodzinnych, które w całości mieszczą się na zaprojektowanej działce;

  • budynków gospodarczych takich, jak garaże, altany, ganki, ogrody zimowe – do 35 m2 / każde 500 m2 powierzchni działki;

  • wolnostojących budynków do indywidualnej rekreacji – do 35 m2 / każde 500 m2 powierzchni działki;

  • wiat do 50 m2 powierzchni zabudowy / każde 1000 m2 powierzchni działki;

  • przydomowych basenów do 50 m2 powierzchni zabudowy;

  • oczyszczalni ścieków o wydajności 7,5 m3 / dobę.

Dla powyższych obiektów, wystarczy jedynie zgłoszenie budowy. W przypadku projektu domu jednorodzinnego, na podstawie zgłoszenia wybudować zatem można tylko i wyłącznie taki dom, który będzie mieścił się całościowo na działce, gdzie został on zaprojektowany. 

Jakie warunki powinien spełniać dom bez pozwolenia na budowę?

Nie każdy jest świadomy warunków, które powinien spełniać dom, by można było postawić go bez pozwolenia na budowę. Zastanawiasz się, jaki dokładnie może być jego metraż, szczególne wymiary i rozwiązania konstrukcyjne? Warto na samym początku zaznaczyć, że pozwolenia na budowę nie wymaga dom na działce nie tylko wcześniej zaprojektowanej i mieszczącej się tam w całości, ale też np. dom na działce rolnej (czyli dom letniskowy), budynki gospodarcze i garaż. Dom bez pozwolenia powinien spełniać dodatkowo następujące warunki:

  • nie może mieć poddasza (dom bez pozwolenia traktowany jest bowiem jako budynek rekreacji indywidualnej);

  • być parterowy i wolnostojący;

  • mieć maksymalnie do 35 m2;

  • na 500 m2 działki może przypadać tylko jeden budynek.

Trzeba przy tym pamiętać, że bez pozwolenia nie istnieje możliwość wybudowania np. jednego projektu domu o metrażu 50 m2, zamiast np. dwóch domów 25 m2 – pamiętając, że na 500 m2 działki może stać jeden budynek bez pozwolenia na budowę. Wniosek ze zgłoszeniem (do starosty) powinien zostać rozpatrzony w ok. 30 dni. Brak odpowiedzi oznacza zgodę na rozpoczęcie prac budowlanych.

Trzeba pamiętać również o tym, że obowiązującym dokumentem bez względu na to, czy chce się budować dom na pozwolenie lub zgłoszenie, zawsze jest Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego. Do niego należy się bezwzględnie dostosować i przestrzegać.