Image

Taras zazwyczaj lokalizuje się na gruncie przy bryle budynku albo jako jego część, jednak współczesne projekty zawierają też propozycje umiejscowienia tarasu na poziomie piętra czy też poddasza z wykorzystaniem powierzchni nad garażem. Przy podejmowaniu decyzji o budowie tarasu powinno się uwzględnić usytuowanie i wielkość działki, tryb życia rodziny, styl ogrodu, osobiste preferencje.

Normy prawne

Budowa tarasu przy domu zawsze wymaga zachowania odpowiednich procedur. Mamy do wyboru dwie możliwości:

  1. Po pierwsze, będzie to zgłoszenie robót z projektem budowlanym.
  2. Po drugie, uzyskanie pozwolenia na budowę.

Ta pierwsza opcja z reguły ma miejsce w przypadku nowych budynków.

Wymiary

Wymiary tarasu powinny być zbliżone do wymiaru salonu bądź jadalni, ponieważ zazwyczaj pełni podobne funkcje. Oznacza to, że powierzchnie mające mniej niż 10 m2 nie miałyby większego sensu. Trudno byłoby ustawić meble i wygodnie się poruszać. Nawet przy stosunkowo niewielkich domach buduje się duże tarasy, aby wygospodarować odpowiednie miejsce na część wypoczynkową z leżakami oraz gościnną ze stołem i krzesłami, a czasem także z grillem.

Nasłonecznienie tarasu ogrodowego

Najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest budowa tarasu przy salonie lub jadalni. W sposób naturalny stanowi przedłużenie tych pomieszczeń. Dużo zależy od orientacji wjazdu na posesję. Najlepiej, kiedy wjazd jest zlokalizowany od strony północnej. Wtedy taras może być od południa, co zapewnia dobre nasłonecznienie w przedpołudniowych godzinach oraz lekkie zacienienie po południu. Strona zachodnia daje więcej światła, ale problemem niekiedy okazuje zbyt duże nasłonecznienie. Można sobie z tym poradzić poprzez zadaszenie, lub wykonanie zabudowy tarasu, czy obsadzenie go roślinami wiszącymi i pnącymi, a z przodu poprzez nasadzenie drzew. Zabudowa tarasu jednocześnie stanowi skuteczną ochronę przed deszczem.
Nie zaleca się lokalizacji tarasu od północy ze względu na nieustanne zacienienie, a zarazem utrudniony dostęp dziennego światła do wnętrza budynku.
W tym przypadku należy rozważyć umiejscowienie tarasu z boku domu, o ile pozwala na to szerokość działki.

Prywatność

Przebywanie na tarasie powinno dawać komfort odseparowania od przestrzeni publicznej. Nie ma z tym żadnego kłopotu, jeżeli cała część wypoczynkowa znajduje się z tyłu domu, ewentualnie z boku. Warto przy tym zaznaczyć, że taras można zaprojektować w odległości nie mniejszej niż 1,5 m od granicy działki, aby postąpić zgodnie z obowiązującymi przepisami
Jeżeli nie ma innego sposobu, jak lokalizacja tarasu od strony frontowej, to dobrym pomysłem będzie cofnięcie całego budynku w głąb działki i jednoczesne zastosowanie rozmaitych elementów małej architektury i zieleni, aby ochronić się przed wścibskimi spojrzeniami przechodniów.

Nachylenie

Niezwykle istotne jest uformowanie spadku od ścian budynku do krawędzi tarasu, co zapobiegnie gromadzeniu się wody opadowej na płycie.
Płyta tarasu zawsze powinna mieć nachylenie 1,5-2% w stronę krawędzi położonej równolegle do ściany domu, aby woda swobodnie spływała z jej powierzchni.
Zazwyczaj taki spadek wykonuje się podczas wylewania płyty tarasowej, przy zastosowaniu łat pomocniczych ułożonych na różnych wysokościach i w ścisłe określonych odstępach.
Łaty usuwa się zanim beton stwardnieje, po czym całą powierzchnię zaciera na gładko cementową zaprawą.
Gdyby się okazało, że spadek wymaga powiększenia, należałoby to uczynić zaprawą wyrównawczą.
Przy braku nachylenia niezbędna jest dodatkowa warstwa z betonu o grubości przy krawędzi minimum 3 cm.

Izolacja

Izolacja przeciwwilgociowa jest konieczna i to poprowadzona na ścianę budynku, aby zapobiec pojawieniu się zacieków bądź wykwitów na ścianach.
Izolację można wykonać z papy termozgrzewalnej, folii albo masy wodoodpornej.

Najbardziej tradycyjną metodą będzie zastosowanie dwóch warstw papy, z tym że nie mogą one zostać sklejone ze sobą. Dlatego na dolnej, przymocowanej do podłoża, rozsypuje się talk lub drobny piasek. Czasami wierzchnią warstwę papy zastępuje się folią wytłaczaną, czyli kubełkową.

W przypadku izolacji z papy bądź folii na pewno nie wolno zapominać o osłonie z wylewki betonowej, która powinna mieć 4-5 mm grubości i zostać wzmocniona siatką przeciwprężną z oczkami 15 x 15 cm lub 10 x 10 cm.

Wylewka nie tylko odpowiednio dociska izolację, ale także stanowi podkład pod wykończenie płyty tarasu.
Do wykonania wylewki używa się suchej zaprawy i wody.

Należy zadbać o odpowiednią, plastyczną konsystencję całej masy, ponieważ zbyt rzadka skutkuje rozwarstwianiem się składników i tym samym zmniejsza wytrzymałość wylewki.
Jeżeli zależy nam na czasie, to warto zastosować specjalną zaprawę szybkowiążącą.

Dylatacje

Dylatacje przy ścianie oraz dylatacje pośrednie są konieczne, aby posadzka mogła swobodnie rozszerzać się i kurczyć, co zapobiega pękaniu i odpadaniu płytek lub paneli.
Ścianę zewnętrzną należy oddzielić od wylewki szczeliną mającą mniej więcej 1 cm, a w przypadku dużej powierzchni tarasu muszą zostać wykonane dylatacje pośrednie, co 3 m równoległe do krawędzi krótszych. Dodatkowo nie wolno zapomnieć o dylatacjach w okładzinie z płytek i to w tych samych miejscach, aby wylewka nie popękała.
Warto zauważyć, że problemy z pękaniem i odpadaniem płytek pojawiają się również przy zastosowaniu nieodpornych na zmiany temperatury zapraw do spoinowania i klejów, a także przy układaniu płytek na styk.

Instalacja elektryczna

Przy projektowaniu tarasu warto rozważyć doprowadzenie prądu, aby taras stał się jeszcze bardziej funkcjonalny. Odpowiednio zlokalizowane oświetlenie umożliwi urządzanie przyjęć w ciepłe wieczory albo swobodne czytanie książki. Ponadto bez problemu będzie można podłączyć kosiarkę elektryczną, bądź inne urządzenia elektryczne.

Budowa tarasu na gruncie

W ten sposób budowane są tarasy, które mają wykończenie z płyt betonowych, kamiennych lub kostki brukowej. Miejsce, w którym będzie zlokalizowany taras należy zebrać urodzajną warstwę gruntu, którą stanowi humus, a następnie wyrównać podłoże specjalną podsypką z piasku i wysypać żwir albo tłuczeń. Cała warstwa powinna mieć grubość około 20 cm i musi zostać bardzo starannie ubita. W celu zapobiegnięcia rozsuwania się elementów nawierzchni trzeba ułożyć obramowanie wzdłuż krawędzi tarasu, wykonane z betonowych krawężników albo kostki i mocowanych w warstwie betonu.

Kolejnym krokiem jest dokładne wyrównanie podłoża oraz położenie materiału wykończeniowego, a więc kostki brukowej, płyt betonowych lub kamiennych.
Należy pamiętać o odpowiednim nachyleniu nawierzchni oraz jej wypoziomowaniu.

Posadowienie tarasu na płycie betonowej

W tym przypadku również należy usunąć warstwę humusu, zrobić podsypkę wyrównującą z piasku, a następnie wykonać podbudowę z kruszywa, czyli drobnego żwiru lub zagęszczonego tłucznia.
Taka podbudowa powinna mieć 20 cm grubości, po dokładnym jej ubiciu, najlepiej specjalną ubijarką spalinową. Na podbudowie układa się grubą folię polietylenową, a przy powierzchni przekraczającej 4 m2 konieczne będzie zbrojenie. W tym celu wykorzystuje się stalowe pręty oraz podkładki dystansowe.
Wokół tarasu robi się też szalunek z desek, ewentualnie płyt drewnopochodnych.

Następnym krokiem jest betonowanie, ale nie można zapomnieć o dylatacji pomiędzy betonową płytą a budynkiem i dlatego też przed wylaniem betonu trzeba umieścić pas styropianu wzdłuż ściany przylegającej do tarasu. Przy dużych powierzchniach konieczne będą również dylatacje pośrednie. Taki taras najczęściej pokrywa się ceramiką albo drewnem.

Posadowienie tarasu na konstrukcji z legarów

Pracę zaczyna się od zrobienia wykopu i zbudowania szalunków pod stopy fundamentowe. Ważne, aby stopy betonowe znajdowały się poniżej poziomu przemarzania gruntu, który wynosi 1-1,2 m. Zanim beton zacznie się wiązać, należy umieścić stalowe łączniki ciesielskie służące do podtrzymywania drewnianych belek. Między ich ramionami zostają umieszczone belki, czyli podciągi połączone wkrętami bądź śrubami. Legary mocuje się prostopadle do belek. Na legarach można wykonać podłogę z desek tarasowych drewnianych lub desek kompozytowych, które montuje się ażurowo w odstępach 0,5-1 cm.

Niezbędna jest również obudowa z desek po bokach tarasu, która maskuje całą konstrukcję.

Budowa tarasu z bloczków betonowych i kostki granitowej

To zdecydowanie jeden z popularniejszych materiałów na taras ze względu na różnorodność dostępnych kształtów i kolorów, co daje możliwość dość dowolnych aranżacji powierzchni, w tym o nietypowych kształtach.

Kostki mają też rozmaitą strukturę, ponieważ są zupełnie gładkie, ale także z ciekawą fakturą, z fazowanymi krawędziami, zaokrąglone czy też mechanicznie postarzane.
Kostkę betonową zazwyczaj układa się na gruncie, a fugi wypełnia specjalnym miałem, np. bazaltowym albo piaskiem.
Kostka betonowa jest bardzo trwała, odporna na zmiany temperatur, a ich powierzchnia komfortowa w użytkowaniu, gdyż nie grozi poślizgnięciem się. Pewien problem może jedynie sprawić czyszczenie tarasu wykończonego kostką i odpowiednia pielęgnacja. Tarasy wykończone kostką są również często wybierane z powodu prostoty i szybkości wykonania oraz stosunkowo niewysokich kosztów.

Kamień naturalny

Na tarasy z kamienia naturalnego decydują się osoby, którym zależy nie tylko na trwałym rozwiązaniu, ale także wyjątkowo estetycznym ze względu na niepowtarzalność każdego elementu, ciekawą fakturę i dość niejednolity kolor. Zazwyczaj wykorzystuje się kostki granitowe lub bazaltowe, coraz częściej sięga się po sjenit. Warto jednak pamiętać, że bazalt pod wpływem wilgoci staje się bardzo śliski. Dostępne są nie tylko duże, ale też małe formaty kamiennych płytek lub bloków, co daje możliwości wykreowania naprawdę niesamowitego wzoru. Co ciekawe, powierzchnie mogą mieć charakter polerowany, łupany, szlifowany, drapany i szczotkowany.

Ceny kamienia wahają się od 90 do 300 zł/m2. Przy montażu niezwykle istotny będzie właściwy dobór klejów i fug.

Płyty betonowe na taras

Takie rozwiązanie świetnie się sprawdzi w stylu minimalistycznym. Proste płyty betonowe idealnie wpasują się w nowoczesną architekturę i również można wybrać różnorodne kształty i kolory, aczkolwiek największą popularnością cieszą się odcienie szarości. Płyty też zazwyczaj układa się na gruncie, bardzo podobnie do kostki. Beton jest natomiast bardzo praktyczny i wytrzymały.

Płytki na taras

Na nawierzchnię tarasu należy wybierać płytki mrozoodporne, antypoślizgowe oraz odporne na ścieranie, a do wyboru jest gres, terakota i klinkier.

Klinkier stosowany na nawierzchnie tarasów charakteryzuje się zdecydowanie większą twardością niż cegły elewacyjne, więc jest bardzo trwały, odporny na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych oraz ma dobre parametry antypoślizgowe. Trudno takie płytki zniszczyć czy zarysować. Nie ma również problemów z ich czyszczeniem, a do wyboru są bardzo różne kształty i kolory. Z kolei gres najlepszy będzie w wersji naturalnej, czyli nieszkliwionej o chropowatej powierzchni. Pewien problem może sprawić jedynie czyszczenie takiego gresu. Trzeba podkreślić, że płytki tarasowe nie zmieniają swoich właściwości i koloru pod wpływem czynników atmosferycznych i można je stosować zarówno na tarasy z zabudową, jak i niezadaszone.
Dla wielu osób niezbyt komfortowe jest mocne nagrzewanie się płytek latem, co uniemożliwia chodzenie po nich boso.

Taras drewniany: jak go zbudować?

Ten naturalny materiał idealnie komponuje się z aranżacją ogrodową i daje fantastyczny efekt wizualny.
Drewno nie nagrzewa się mocno, ale jest ciepłe i miłe w dotyku. Nie ma problemu, aby chodzić bez obuwia po tarasie drewnianym w przeciwieństwie do kamienia, ceramiki czy desek kompozytowych. Kluczowy będzie wybór drewna. Żywotność tarasu dębowego na legarach szacuje się na 20 lat.

Coraz częściej wykorzystuje się drewno egzotyczne, które wyróżnia się nie tylko wysoką ceną, ale przede wszystkim wyjątkowymi parametrami użytkowymi, zwłaszcza odpornością na ścieranie, zarysowanie oraz niekorzystne warunki atmosferyczne.

Drewniane tarasy montuje się zazwyczaj na legarach, a koszty całościowe wychodzą dwa-trzy razy wyższe w stosunku do tarasu z kostki betonowej. Deska tarasowa kompozytowa to ciekawa alternatywa dla tarasów drewnianych, cenowo też zbliżona do nich. Takiego tarasu nie trzeba konserwować co roku i zdecydowanie łatwiej się go montuje w porównaniu z tarasem drewnianym, więc koszt robocizny będzie trochę niższy.

Dostępne są również całe systemy tarasowe, które zawierają nie tylko deski, ale też legary, maskownice i wszystkie łączniki. Deski kompozytowe imitują drewno, ale na pewno nie dają takiego komfortu cieplnego, gdyż łatwo się nagrzewają.